Türkiye’nin Paris Anlaşması’na taraf olmasını kabul eden kanun 6 Ekim 2021 tarihinde TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi. Şimdi Türkiye’nin anlaşma kapsamında verdiği taahhütleri iyileştirmesi, kömürden çıkış için bir takvim belirlemesi ve enerji dönüşümü için hızla harekete geçmesi gerekiyor.
Dünyanın ortalama sıcaklığındaki artışı 1,5, bu başarılamazsa 2 derecenin altında tutmayı amaçlayan Paris Anlaşması’na Türkiye de taraf oluyor. Dün akşam saatlerinde TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen Paris Anlaşması’nın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi ile Türkiye, 5 yıl önce imza attığı anlaşmaya taraf olarak süreci tamamladı. Böylelikle, Paris Anlaşması’nı onaylayan 192. ülke oldu.
İmza kampanyasına destek verenlere teşekkür
Paris Anlaşması’nın onaylanması için bir süre önce imza kampanyası başlatan Ekosfer Derneği, kampanyaya katılan 25 bine yakın kişiye ve destek veren 48 sivil toplum kuruluşuna teşekkür etti. Ekosfer Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Özgür Gürbüz, “Bugün çok önemli bir gün. 5 yıl gecikmeyle de olsa Türkiye’nin Paris Anlaşması’nı onaylaması ve bu karara TBMM’deki milletvekillerinin büyük çoğunlukla destek vermesi sevindirici. Şimdi Türkiye’nin önünde uzun ince bir yol var ama fazla zamanımız yok. Fosil yakıtlarla (kömür, petrol ve doğalgaz) vedalaşmak, enerji verimliliği ve net sıfır emisyon hedefleri için sivil toplumla birlikte gerçekçi bir yol haritası belirlemek gerekiyor” dedi.
Paris Anlaşması Türkiye’de neyi değiştirecek?
“Paris Anlaşması Kyoto Protokolü gibi ülkelerin hedeflerini belirlemiyor” diyen Gürbüz, Paris sonrası Türkiye’nin yükümlülüğünü de şu sözlerle açıklıyor: “Anlaşmaya taraf ülkeler imza atarken verdikleri ve seragazı emisyonlarını nasıl sınırlandıracaklarını gösteren ulusal katkı beyanlarıyla kendi hedeflerini belirliyor. Türkiye de 2016 yılında verdiği Niyet Edilen Ulusal Katkı Beyanı’nda, 2012 yılında 430 milyon ton olan toplam seragazı emisyonlarını, 2030 yılına gelindiğinde 929 milyon tonun altında tutma sözü vermişti. Bir başka deyişle emisyonlarını iki katından fazla artırabileceğini söylemişti. Bu oldukça zayıf bir hedefti ve Türkiye’nin ekonomik sisteminde hiçbir değişikliğe gitmeden bu hedefe ulaşılabileceğini o zaman da söyleyip, eleştirmiştik. 2018 yılına gelindiğinde Türkiye’nin toplam seragazı emisyonlarının 506 milyon tonda kaldığı düşünülürse yanılmadığımızı söylebiliriz. O nedenle bu beyanın güncellenmesi gerek. Anlaşma koşullarından biri de zaten 5 yılda bir beyanların güncellenmesi. Türkiye iyi niyetli, sorumluluğuna uygun bir hedef belirlemeli, bunu da sivil toplumun görüşünü alarak yapmalı.”
Türkiye’nin yapılacaklar listesi
Ekosfer Derneği, Paris Anlaşması sonrası yapılması gerekenleri öneren beş maddelik bir liste de hazırladı.
- Ulusal Katkı Beyanı’nın güncellenmesi.
- Kömür santrallarının kapatılması için bir takvim belirlenmesi ve yeni inşaatların durdurulması.
- Enerji tüketimini azaltmak için başta enerji verimliliği olmak üzere gerekli politikaların hayata geçirilmesi.
- Rüzgar, güneş ve yeşil hidrojen gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının tercih edilmesi; fosil yakıtlar ve nükleer enerji gibi kaynaklara verilen teşviklerin durdurulması.
- Ulaşımda hava ve karayolu yerine demiryolu, toplu taşıma ile bisikletin öne çıkarılması.
Ülkeler ve küresel seragazı emisyonlarındaki payları
En çok seragazı emisyonuna yol açan 10 ülke (2018- Kaynak: WRI)
Türkiye %1,05’lik payla Avustralya ve Güney Afrika’nın hemen ardından 16. sırada yer alıyor.
- Çin %26,1
- ABD %12,67
- AB27 %7,5
- Hindistan %7,08
- Rusya %5,36
- Japonya %2,5
- Brezilya %2,19
- Endonezya %2,03
- İran %1,74
- Kanada %1,52
Ayrıntılı bilgi için:
Özgür Gürbüz
Ekosfer Derneği Yönetim Kurulu Üyesi
0533 660 10 05, ozgur.gurbuz@ekosfer.org
