Küresel yenilenebilir enerji kapasitesinin 2023 yılına kadar 1.3 terawatt artacağı ve güneş enerjisinin üretimdeki payının 3 katına yükseleceği belirtiliyor. IEA’ya göre, doğal gaz ve ucuz kömür yatırımları, daha rekabetçi güneş, rüzgar teknolojileri ve hidroelektrik enerji ile kısıtlanacak.
2015 yılından itibaren, tüm dünyada fosil yakıtlardan daha fazla yenilenebilir enerji santralleri devreye alınmaya başladı. Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) yenilenebilir enerji kaynaklarına ilişkin son yıllık raporunda, ülkelerin güneş enerjisine yönelik artan politika desteğine bağlı olarak, küresel yenilenebilir enerji kapasitesinin 1.3 terawatta kadar artacağı açıklandı.
IEA’ya göre, doğal gaz ve ucuz kömür yatırımları atık çok daha rekabetçi olan güneş, rüzgar teknolojileri ve hidroelektrik enerji ile kısıtlanacak. Dünyanın önümüzdeki beş yılda, Avrupa Birliği’nin mevcut üretim kapasitesinden daha fazla yenilenebilir güce sahip olacağı tahmin ediliyor.
Fosil yakıtların payı azalıyor ancak kömür…
Yenilenebilir enerjinin 2023 yılına kadar küresel elektrik üretimindeki payının yüzde 30’a çıkmasına rağmen, Asya’daki artan kömür üretimi nedeni ile en kirli fosil yakıt olan kömür, önümüzdeki 5 yıl içinde en büyük paya sahip olmaya devam edecek.
Öte yandan, hidroelektrik enerjinin önümüzdeki beş yıl içinde yüzde 12 artması ve 2023 yılına kadar 495.936 TWh kapasite eklemesi ile en büyük yenilenebilir elektrik üretim kaynağı olmaya devam edeceği tahmin ediliyor. Rüzgarın üretimdeki payını ise üçte iki ile yüzde 7 arasında artırması ve 736.441 TWh artış bekleniyor. Üçüncül yenilenebilir enerji kaynağı güneş enerjisi ise biyoenerjiyi geride bırakarak 816.490 TWh yükselerek üretimini üç katına çıkaracak.
Çin, yenilenebilir enerjinin en büyük tüketicisi olacak
IEA’nın tahminlerine göre Çin, dünyadaki en büyük yeşil enerji tüketicisi haline gelme hedefi ile 438 gigawatt yenilenebilir enerji kapasitesi ekleyerek, AB’yi geride bırakacak ve küresel yenilenebilir enerjideki büyümenin yüzde 41’inden sorumlu olacak. Brezilya ise 2023’te toplam enerji tüketiminin neredeyse yarısını, yenilenebilir kaynaklar kategorisinden beslenen hidro ve biyoenerji kaynaklarından elde edecek.
Yenilenebilir enerjinin göz ardı edilen devi: Modern Biyoenerji
IEA, 2017 yılında tüm dünyada tüketilen temiz enerjinin yarısını oluşturan biyoenerji kaynaklarından, “yenilenebilir enerjinin kör noktası” olarak ifade ettiği “modern biyoenerji”ye odaklanıyor. Bitkilerden üretilen sıvı yakıtlar, anaerobik sindirim ve odun peletleri gazı içeren en modern biyoenerji, endüstrideki binaları ısıtmak için kullanılıyor. Ahşap ve hayvansal atık gibi biyokütleden gelen geleneksel biyoenerji ise bu kapsamda hesaba katılmıyor. IEA’nın icra direktörü Fatih Birol’un, “yenilenebilir enerji alanının göz ardı edilen devi” şeklinde ifade ettiği modern biyoenerji alanı, sera gazı emisyonlarını azaltan, sosyal, çevresel ve ekonomik yönüyle temiz enerji sektörü için büyük potansiyele sahip görülüyor.
Son 136 yıl boyunca en sıcak 18 yılın on yedisi 2000’lerde gerçekleşti
BP Plc’nin verilerine göre, enerji kullanımından kaynaklanan karbondioksit emisyonları, 2017 yılında yüzde 1.6’ya yükseldi. ABD uzay ajansı NASA’nın verilerine göre, son 136 yıl boyunca en sıcak 18 yılın on yedisi, 2001-2016 yılları arasında gerçekleşti. Bilim adamları, küresel ısınmayı atmosferdeki karbondioksit konsantrasyonları ile ilişkilendirerek, fosil yakıtların, özellikle de kömür kullanımı ile artan tehlikeye dikkat çekiyor. Kömür şu anda dünyanın enerji talebinin yaklaşık yüzde 27’sini karşılıyor ve IEA’ya göre, 2040 yılında hükümetlerin daha fazla temiz enerji politikasına doğru yönelmesi ile birlikte bu oran yüzde 22’ye düşebilecek.
Esen ERKAN
