IEA SHC Teknik İşbirliği Programı 79. Toplantısı İspanya’da gerçekleşti Uluslararası Enerji Ajansı Güneşle Isıtma ve Soğutma Teknik İşbirliği Programı (IEA SHC)’nın 79. Yönetim Kurulu (YK) Toplantısı 01-03 Haziran 2016 tarihleri arasında İspanya’nın Almeria kentinde gerçekleştirildi. Toplantıya Türkiye’yi temsilen GÜNDER YK üyesi ve Harran Üniversitesi GAP YENEV (Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği) Merkez Direktörü Prof. Dr. Bülent Yeşilata katıldı.
IEA SHC programı; dünyanın farklı coğrafyalarından 21 ülkenin ve AB Komisyonu dahil 6 Büyük organizasyonun asil üye, 3 ülkenin de gözlemci üye olduğu, çok güçlü niteliğe sahip bir özellik taşıyor. Programa üye ülke ve kuruluş sayısının yakın zamanda 30’a ulaşması bekleniyor. Programa üye ülkelerin temsilcileri; Güneşle Isıtma ve Soğutma sektörü ile ilişkili tüm teknolojilerin dünyadaki mevcut gelişimini analiz ettiği gibi, geleceğe yönelik pazar analizi ve teknoloji projeksiyonları da yapıyor.
Söz konusu programda bu amaçla tasarlanmış çok sayıda Teknik Görev (Task) Grubu var. Hali hazırda bu gruplar tarafından aktif olarak yürütülen güncel teknik araştırma projeleri arasında; Güneş Enerjisi Kaynak Potansiyelinin Tespiti ve Tahmini (Task 46), Güneş Enerjisi ve Şehirleşme (Task 51), Güneşle Isıtma ve Enerji Ekonomisi (Task 52), Yeni Nesil Güneşle Isıtma ve Soğutma Sistemleri (Task 53), Güneş Isıl Sistemlerde Maliyetlerin Düşürülmesi (Task 54), Güneş Isıtma ve Soğutma Teknolojilerinin Bölgesel Sistemlere Enetgrasyonu (Task 55), HVAC ve Aydınlatma Enerji İhtiyacı İçin Binaya Entegre Güneş Enerjisi Sistemleri (Task 56) ve Küresel Güneş Enerjisi Standardizasyonu ve Sertifikasyon (Task 57) gibi Türkiye açısından da güncel ve önemli konular söz konusu.
Prof. Dr. Bülent Yeşilata’ya göre, ‘Bu konularda oluşturulacak yeni bilgilerin ülkemize kazandırılması ve bu bilgi birikiminin Türkiye’nin uzun yıllardır dünyada pazar liderlerinden biri olduğu Güneşle Su Isıtma Sektörü yanında, yeni yaygınlaşmaya başlayan Güneşle Hacim Isıtması ve Soğutması uygulamalarına doğru olarak aktarılması çok önemli. Türkiye 79. IEA SHC Yönetim Kurulu Toplantısında açıklanan Güneşle Isıtma Sektör Raporuna göre 2014 yılında yeni kurulan sitemler bazında Avrupa’da lider ülke konumunda. Daha önceki yıllarda toplam kurulumda ön sırada bulunan Almanya’nın son yıllarda kurulum miktarlarındaki azalma sonrası artık Türkiye bu sektörde tartışmasız Avrupa’nın en büyüğü durumunda. Bu liderliği sürdürmenin en önemli unsuru; yeni gelişen büyük ölçekli merkezi ya da bölgesel sistem kurulumlarında rekabetçi çözümler geliştirmesidir. Sadece su ısıtma değil hacim ısıtma ve soğutma için yenilikçi çözümlerin yakından izlenmesi ve yerli teknolojilerle geliştirilmesi büyük önem taşıyor. Bu nedenle SHC programından ülke adına etkin faydalanabilmemiz için yukarıda listelenen Teknik Görev gruplarına; endüstriden, kamu kurumlarından ve üniversitelerimizden uzmanların katılımını teşvik ve finanse etmek gerekiyor. Günder olarak uzman katılımını arttırmak adına çözüm arayışlarımız ise devam ediyor. ’
IEA SHC 79. Yönetim Kurulu Toplantısı uygulamaların yerinde görülmesi adına güçlü bir programa sahip olmasıyla ön plana çıktı. Programda toplantının birinci gününde Avrupa’da ve dünyada özellikle CSP (Yoğunlaştıran Güneş Güç) teknolojileri konusunda en önemli test ve gösteri sistemlerine sahip ‘Plataforma Solar de Almería (PSA)’ tesislerine yönelik teknik gezi yer aldı . PSA, düşük sıcaklık (su ısıtma, su arıtma ve bina ısıtma gibi) ve yüksek sıcaklık (CSP ile buhar ve elektrik üretimi, güneş fırınları ile metal eritmesi gibi) uygulamalarını içeren çok sayıda yenilikçi güneş ısıl sistem bileşeninin testleri açısından önemli bir açık hava laboratuarı niteliğine sahip. Toplantının ikinci ve üçüncü günü Almeria şehir merkezinde gerçekleştirildi. Oldukça yoğun gündemin bulunduğu iki tam gün süren toplantılarda, mevcut teknik görev gruplarınca (sırasıyla Task 46, Task 51, Task 52, Task 53, Task 54, Task 55, Task 56 ve Task 57) son altı ayda gerçekleştirilen çalışmaların detayları ile gelecek altı ay için planladıkları çalışmalar konusunda sunumlar gerçekleştirildi. Yapılan sunumlar sonunda dikkat çekici unsurlardan biri ‘söz konusu çalışmalara 40 farklı ülkeden 500’ü aşkın uzmanın katkı sağlamasının gözlemlenmesi’ oldu. Toplantının önemli çıktılarından biri ‘2016 Küresel Güneş Isıl Pazar Raporu (Solar Heat Worldwide – SHW)’nun onaylanarak kamuoyuna açıklanmaya hazır hale gelmesi oldu. SHW raporları; her yıl yayımlanan ve yayımlandığı yıldan iki yıl öncesine ait pazar verilerini düzenli analiz eden bir niteliğe sahip olup, en güncel rapor olan SHW 2016 ilgili programın web sayfasından artık indirilebilir durumda. Söz konusu rapora göre Türkiye 2014 yılında Çin’den sonra en fazla güneş ısıl sistemi kurulumunu gerçekleştiren ülke konumunda. Bu gelişmeyle, Türkiye 2014 yılına kadar kurulan toplam sistem büyüklüğü açısından da Almanya’yı geçerek, Avrupa’da toplam kurulum büyüklüğü açısından da lider konumuna ulaşmakta. Türkiye açısından vurgulanması gereken diğer bir nokta ise; 2014 yılında vakum borulu kollektörlerin kurulumlardaki payının yüzde 47-49 seviyelerine yükselmesi, bir başka ifadeyle kurulan her iki kollektörden birinin artık vakum borulu olması. Diğer önemli bir çıktı ise yeni oluşturulmaya çalışılan Güneş Akademisi (Solar Academy) Teknik Görev Grubu’nda Türkiye’nin aktif bir paydaş olarak pozisyon alması. Prof. Dr. Bülent Yeşilata bu konudaki düşüncelerini ‘Güneş Akademisi’ne yönelik Türkiye’nin aktif katılacağı çalışmalar, güneş ısıl teknolojileri konusunda mevcut bilgi birikimimizi, güncel ısıtma ve soğutma uygulamalarına genişletilebilmek açısından önem arz etmektedir. Benzer şekilde bu çalışmalar kapsamında güneşle ısıtma ve soğutma alanında nitelikli Ar-Ge personeli ve teknik ara eleman ihtiyacını giderecek düzeyde geniş bir yayın arşivinden ve çok sayıda nitelikli uzmandan da faydalanma şansımız olabilecektir’ ifadeleriyle açıklıyor. IEA SHC Teknik İşbirliği Programının 2016 yılının Kasım ayı içerisinde gerçekleştirilecek olan 80. toplantısı, Katar’da Gord Enstitüsü’nün ev sahipliğinde yapılacak. Türkiye’nin bu toplantıya Güneş Isıl Sektörü Mevcut Durum ve Gelecek Yılların Projeksiyonu konusunda bir sunum ile katılması bekleniyor.
