Geçtiğimiz aydan itibaren Türkiye güneş enerjisi sektörünün gündemindeki en önemli konulardan biri olan lisanssız elektrik santrallerinde güç aşımı yaşandığı takdirde yaptırım uygulanması sorunu 21 Ağustos 2017 Pazartesi günü Ankara’da düzenlenen geniş katılımlı bir toplantıda masaya yatırıldı.
Uluslararası Güneş Enerjisi Topluluğu Türkiye Bölümü (GÜNDER) tarafından düzenlenen etkinlikte bir araya gelen lisanssız elektrik yatırımcıları, EPC firmaları ve dünyanın önde gelen invertör üreticilerinin temsilcileri gibi sektörün farklı paydaşları konu ile ilgili bilgi, tecrübe ve sorunun çözümüne yönelik önerilerini paylaştılar.
Güneş enerjisi sektörü paydaşlarının toplantıda üzerinde anlaştıkları ortak konu ise lisanssız santrallerde güç aşımı yaşanması halinde, özellikle çok düşük düzeyli aşım durumunda kamu tarafından belirli bir oranda tolerans sağlanması gibi esneklikler yolu ile yatırımcıların mağduriyetlerinin önüne geçilmesi oldu.
Sektör paydaşları mevcut uygulamanın güneş enerjisi sektörüne yönelik yatırımcı güveninin kaybedilmesine ve özellikle gelir temlikli banka kredileri ile lisanssız elektrik yatırımlarını hayata geçiren yatırımcıların çok ciddi düzeyde mağduriyet yaşamasına neden olduklarının da altını çizdiler.
Toplantının bitişinde değerlendirmede bulunan GÜNDER Yönetim Kurulu Başkanı Kutay Kaleli toplantının çok verimli geçtiğini, çok güzel çözüm önerileri aldıklarını söyledi.
Hiçbir surette kamuyu zarara uğratacak yada bu işten ekstra çıkar sağlayacak bir takım enerji yatırımcılarını desteklemediklerini söyleyen Kaleli, teknik olarak mümkün olan çok düşük miktarda demand düzeyinde fazla yük üretimi nedeni ile de güneş enerjisi yatırımcıların zarar etmesini istemediklerini de vurgu yaptı.
Kutay Kaleli sözlerini şu şekilde sürdürdü;
‘’Bu ufak toleranslarda bir aylık elektrik üretimini satın almamak demek, yatırımcılara bu yatırımı yapmayın demek, bankalar bu yatırımcıların üstüne gidebilir, kredi ödemelerinde ciddi sıkıntılar yaşanabilir bu yüzden sorunun üstüne düşmemiz gerekiyor. Kamuyla iletişimimizi sürdüreceğiz.
Kısa vadede yol haritası olarak yatırımcılara; yeni düzenleme yapılıncaya kadar santralleri güç aşımını yapmayacak şekilde ayarlamalarını öneriyoruz. Ama bu işten mağduriyet yaşayan yatırımcının üretimlerini kısarak kendisine verilen haktan daha az üretim yapmasını da istemiyoruz. Herkese verilmiş bir hak var ve bu hakların kullanılmasını istiyoruz. Toplantının çıktısını tüm üyelerimize göndereceğiz. Bu sürede yapılacak geri dönüşlere göre de kamuya başvuru yapacağız. Ben pozitif düşünüyorum. Tanınmış hakların belirli toleranslar çerçevesinde değerlendirilebileceğini, fazla üretimin belirlenecek bu toleransların üzerine çıkması durumunda caydırıcı ancak makul düzeyde cezalandırılmasını, zaten elektrik dağıtım sistemine bedava bir hediye olarak verilebilecek enerji fazlasının toleranslar içerisinde kalması şartı ile cezalandırılmaması gerektiğini düşünüyorum.
Kamuyla ilişkilerimiz oldukça iyi ve güç aşımı hususunun da değişeceği noktasında pozitif bir şekilde inancım tam. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın yenilenebilir enerjiye verdiği desteği ve hedeflerimizi hepimiz çok iyi biliyoruz ve takip ediyoruz. İlgililerden isteğimiz, düzenlemeler hazırlanırken, STK’lardan da teknik, idari ve hukuki olarak görüşlerin alınması, yatırımcılara düzenlemeye uyum sağlayabilmesi için makul bir süre tanınması. Böylelikle biz de hazırlıklarımızı ona göre yapar ortaya çıkabilecek sorunları önceden belirtebiliriz. Kamu çıkarlarını korumak hepimizin görevi, kamunun zarar görmeyeceği ve yatırımcının da güvenle yatırımın yapacağı kısıtlamalardan uzak bir ortamın sağlanması noktasında çözüm önerileriyle mutlaka gelebiliriz.‘’
Sorun EDPK kararı ile başlamıştı
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun, 24 Haziran 2017 tarih ve 30106 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 22 Haziran 2017 tarih ve 7150-3 sayılı kararı ile Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişikin Yönetmelik’in 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında olan ve Bağlantı Anlaşmasına Çağrı Mektubunda yer alan kurulu gücün ve 1 MW’ın üzerinde geçici kabulü tamamlanarak işletmeye geçen üretim tesislerine ilişkin olarak;
– 01.07.2017 tarihinden itibaren sisteme 1 MW’ın üzerinde güç ile enerji verildiğinin tespiti halinde ilgili ayda üretilen enerjinin görevli tedarik şirketi tarafından üretilerek sisteme verilmiş olduğu kabul edilerek bu enerji ile ilgili olarak piyasa işletmecisi ve görevli tedarik şirketi tarafından herhangi bir ödeme yapılmamasına, bu kapsamda verilen enerjinin ise YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınmasına,
– Üretim tesisi ile ilgili iş ve işlemler tamamlanarak Bağlantı Anlaşmasına Çağrı Mektubunda yer alan 1 MW ve altında bir değere ulaşılana dek üretim tesisinde üretilen enerjinin görevli tedarik şirketi tarafından üretilerek sisteme verilmiş olduğu kabul edilerek bu enerji ile ilgili olarak piyasa işletmecisi ve görevli tedarik şirketi tarafından herhangi bir ödeme yapılmamasına, bu kapsamda verilen enerjinin ise YEKDEM’e bedelsiz katkı olarak dikkate alınmasına,
karar verilmişti.
