GÜNDER’den Hibrit Güneş Enerjisi Santrallerinin Ana Kaynakta Yerli Aksam Kullanımına Yönelik Bilgilendirme

Uluslararası Güneş Enerjisi Topluluğu Türkiye Bölümü GÜNDER, hibrit tesis olarak bilinen ve mevzuatta “Birleşik Yenilenebilir Enerji Üretim Tesisi” olarak tanımlanan Hibrit Güneş Enerjisi Santrallerinin Ana Kaynakta Yerli Aksam Kullanımına Yönelik bilgi notunu kamuoyu ile paylaştı.

Hibrit Güneş Enerjisi Santrallerinin Ana Kaynakta Yerli Aksam Kullanımına Yönelik olarak sektörde en çok dile getirilen soruları Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yetkilileri ile paylaşan GÜNDER, gelecekteki hibrit tesis yatırımlarına ışık tutacak ve karar süreçlerini netleştirecek yanıtları sektör temsilcileri için yayınladı.

GÜNDER’in Hibrit Güneş Enerjisi Santrallerinin Ana Kaynakta Yerli Aksam Kullanımına Yönelik Bilgi Notu:

Üyelerimiz, güneş enerjisi sektörü yatırımcıları ve paydaşlardan bilindiği üzere 2021 yılı başından itibaren çok sayıda sektör içerisinde Hibrit tesis olarak bilinen ve mevzuatta “Birleşik Yenilenebilir Enerji Üretim Tesisi” olarak tanımlanan kurulu güçleri en az 1000 MW seviyesinde proje için Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuna lisans tadil başvuruları yapılmaktadır. Yapılan lisans tadil başvurularında kullanılması planlanan yardımcı kaynak ise genellikle GÜNEŞ olarak tercih edilmektedir.

Yapılan başvurularda ise 5346 Sayılı Kanun ve Yerli Aksam Yönetmeliği kapsamında ana kaynak olarak kullanılan RES ve JES tesisleri işletmeye girdikleri tarihten itibaren 5 yıl süre ile YADF (Yerli Aksam Destek Fiyatı)‘den faydalanmaktadırlar. Diğer yandan; “Yerli Aksam Yönetmeliği” 28 Mayıs 2021 tarihli ve 31494 Sayılı Resmi Gazete’de değişiklikler ile düzenlenmiş ve son hali ile yayımlanarak yürürlüğü girmiştir.

İlgili yönetmeliğin 8. Maddesinin (7) nci fıkrasında;

“Birleşik yenilenebilir elektrik üretim tesisleri ile destekleyici kaynaklı elektrik üretim tesislerinde YADF, ana kaynak bazında ve ana kaynağın faydalanma süresince uygulanır. Bu tesislerde, ana kaynak dışındaki yardımcı kaynak için asgari geçmiş dönemlerde YADF’ten faydalanılan aksam/bütünleştirici parçalar kullanılır ve bu aksamlar/bütünleştirici parçalar Bakanlık tarafından her takvim yılı başında ilan edilir. Aksi takdirde başvuru sahibi, ilgili aksam/bütünleştirici parça için YADF’den faydalandırılmaz, YEKDEM Yönetmeliği kapsamında işlem yapılması ve ödenmiş tutarların faizi ile birlikte geri ödenmesini teminen EPDK’ya bildirilir.” denilmektedir.

Aynı madde içerisinde belirtilen yardımcı kaynak için asgari geçmiş dönemlerde YADF’den faydalanılan aksam/bütünleştirici parçalar 24.06.2021 tarihinde Sn. Bakanlığı’nız tarafından yayınlanmış olup aşağıda listelenmiştir.İlgili yönetmeliğin 8. Maddesinin (7) nci fıkrası sektör paydaşları ve üyelerimiz tarafından net olarak anlaşılamamış olup, sektörde çok sayıda farklı görüş ve soru oluşmuştur. Bu soruların cevapları gelecekteki yatırımlara büyük bir ışık tutacak, bilgi kirliliğinin önüne geçecek ve yatırımcıların karar süreçlerini netleştirecektir.

SORU-1: Yukarıdaki tablonun 2022 yılı için 2022 yılı başında ilan edileceği mevzuattan anlaşılmaktadır.

Bu tablo ilan edilirken;
2021 yılında yardımcı kaynak olarak GES kuran bir şirket, yukarda listelenmiş aksam ve bütünleştirilmiş parçalara ek olarak başka bir bütünleştirici parçayı da yardımcı kaynağında kullanırsa (Örnek: YADF’den faydalanan bir RES tesisi için, yardımcı kaynak GES tesisinde PV modülde Cam, Çerçeve, Junction box’a ek olarak Hücre de yerli kullanılırsa), ek olarak kullanılan bu bütünleştirici parça da 2022 yılı listesine eklenecek midir?

SORU-2: 2022 yılı listeleri belirlenirken ana kaynağında YADF’ye hak kazanan projeler için, Yardımcı Kaynak GES olacak kurulacak projelerde asgari bütünleştirici parçalar, 2021 yılında Ana Kaynak GES olarak kurulan ve YADF almaya hak kazanan lisanslı GES projelerine göre mi belirlenecektir? Yoksa Yardımcı Kaynakta kullanılan ilave bütünleştirici parçalar da bu listeyi etkileyecek midir?

YANIT 1-2: 2021 yılında yardımcı kaynak olarak GES kuran bir şirketin, ilgili tesiste 2021 yılında yardımcı kaynağında, Bakanlığımızca yayımlanan “Birleşik Yenilenebilir Elektrik Üretim Tesisleri İle Destekleyici Kaynaklı Elektrik Üretim Tesislerinde Kullanılması Gereken Aksam/Bütünleştirici Parça Listesi”nde yer alan bütünleştirici parçalara ilave olarak kullandığı yerli bütünleştirici parça (örneğin hücre) 2022 yılında yayımlanacak listeye eklenmeyecektir. Zira yönetmelik hükümlerine göre, GES’ler için 2022 yılında yayımlanacak liste, 2021 yılında ana kaynak GES olarak kurulan ve YADF almaya hak kazanan lisanslı GES projelerine göre belirlenecektir.

SORU-3: 2021 Yılında 30.06.2021 tarihi sonrasında işletmeye girecek olan bir lisanssız GES tesisi yine yukarıdaki listelenen bütünleştirici parçalara ek olarak başka bir bütünleştirici parça kullanırsa bu parça 2022 yılı listesine eklenecek midir?

YANIT-3: Lisanssız GES’ler ilgili yönetmelik kapsamında bulunmadığından bu tesislerde kullanılan parçalar, GES’ler için 2022 yılında yayımlanacak listeyi etkilemeyecektir.

 

SORU-4: YEKA-1 GES için üretilen PV modüllerin %74 yerlilik oranı aldığı tüm sektörce bilinmektedir. Bu PV modüllerin junction box’ları ithal olup, YADF almaya hak kazanmış bir RES tesisi için bu modüller 2021 yılında yardımcı kaynak için kullanıldığında YADF hakkı devam eder mi?

YANIT-4: Yerli Aksam Destek Fiyatı (YADF) almaya hak kazanmış rüzgâr enerjisi santralinde yardımcı kaynak GES için Bakanlığımızca yayımlanan listede yerli kullanılması gerektiği belirtilmiş olmasına rağmen ithal olan bütünleştirici parçaların (örneğin kablo bağlantı kutusu) kullanılması durumunda, RES ana kaynaklı tesisin YADF hakkı devam etmeyecektir.

SORU-5: YADF’den faydalanan bir Ana Kaynak RES tesisi için kurulacak olan yardımcı kaynak GES tesisinde 2021 yılında kısmi kabul yapılması durumunda; eğer 2022 yılında bütünleştirici parça listesi değişir ise; yardımcı kaynak GES tesisinin kalan bölümünün YADF’nin devamını sağlama şartı olarak 2021 listeleri mi yoksa 2022 listeleri mi kullanılacaktır?

YANIT-5: Yardımcı kaynak GES tesisinin Bakanlığımızca yayımlanan “Birleşik Yenilenebilir Elektrik Üretim Tesisleri İle Destekleyici Kaynaklı Elektrik Üretim Tesislerinde Kullanılması Gereken Aksam/Bütünleştirici Parça Listesi”ne göre tesis edilmesi, 01 Aralık 2021 tarihine kadar işletmeye alınarak kabulünün ve başvurusunun yapılması, başvurunun ve yerinde incelemenin olumlu değerlendirilmesi şartıyla, 2022 yılına sarkan kısmının da 24.06.2021 tarihinde yayınlanan listeye göre tesis edilmesi mümkün olacaktır.