Enerji düşünce kuruluşu Ember tarafından hazırlanan yeni bir rapor, COP28’de yenilenebilir enerjinin üç katına çıkarılmasına yönelik küresel hedefin kabul edilmesinden bir yıl sonra, hükümetlerin ulusal hedeflerinin neredeyse hiç değişmediğini ve 2030 yılına kadar küresel yenilenebilir enerji kapasitesinin iki katından biraz fazla artacağını ortaya koyuyor. Bu süre zarfında, güneş enerjisinin beklentileri iyileşti ve 2030 yılına kadar yenilenebilir enerjiler için pazar tahminlerinde yükseltmelere yol açtı.
Yapılan basın açıklamasına göre, COP28’de 130’dan fazla ülke, 2030 yılına kadar küresel yenilenebilir enerji kapasitesinin üç katına çıkarılmasına ve enerji verimliliği iyileştirmelerinin yıllık ortalama oranının iki katına çıkarılmasına katkıda bulunma taahhüdü imzaladı. Ekim 2024 itibariyle sadece sekiz ülke yenilenebilir enerji hedeflerini güncelledi ve bu da küresel olarak toplam yenilenebilir enerji hedeflerinde sadece 4 GW’lık bir artışa neden oldu. 2030 ulusal yenilenebilir enerji hedeflerinin mevcut toplamı 7.242 GW olup, 2022’de kaydedilen 3.379 GW kapasiteye göre 2,1x artış gösteriyor. Yenilenebilir enerjinin küresel olarak üç katına çıkarılması için 2030 yılına kadar 3.758 GW’lık ek kapasite kurulması gerekiyor.
Hükümetler güneş enerjisindeki büyüme eğrisinin çok gerisinde kalsa da, güneş enerjisindeki kayda değer büyüme önde gelen kuruluşların tahminlerini revize etmesine yol açtı. Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) son 12 ayda 2030 yılı için yaptığı tahminler %22 oranında güncellendi. 2030 yılı toplamları, küresel üç katına çıkma hedefine uyum sağlamak için gereken oranı biraz aşıyor. Karşılaştırma yapmak gerekirse, Ember’in analizi, ülkeler tarafından belirlenen 2030 ulusal hedeflerinin toplamında güneş enerjisinin şu anda 3.011 GW olduğunu ve bunun 2022 güneş enerjisi kapasitesinin sadece 2,5 katı olduğunu ortaya koyuyor.
Rüzgar için, hükümetin ulusal hedefleri 2030 yılına kadar kapasitenin iki katından biraz fazlasına ulaşıyor. Tahminler, 2030 yılında küresel rüzgar kapasitesinin mevcut ulusal hedeflerin toplamına benzer şekilde yaklaşık 2.100 GW’a ulaşacağını, ancak küresel üçe katlama hedefine uyum sağlamak için gereken rüzgar kapasitesinin üçe katlanmasından daha az olacağını gösteriyor. “Yenilenebilir enerji piyasaları hareketlendi, ancak hükümetlerin hedefleri değişmedi. Yenilenebilir enerji kaynaklarının büyümesi her yıl beklentileri aşıyor ve bu durum düşen fiyatlarla birleşiyor,” diyor Ember Elektrik Analisti Dr. Katye Altieri. “Piyasalar hızla büyüyor ama ülkelerin hırsında hala bir eksiklik var.”
Rapor, 96 ülke ve bir blok olarak AB için ulusal 2030 yenilenebilir kapasite hedeflerini analiz etti. Bu ülkeler toplu olarak dünyadaki yenilenebilir kapasitenin %96’sını, küresel elektrik sektörü talebinin %95’ini ve küresel enerji sektörü emisyonlarının %94’ünü oluşturuyor. Bu 96 ülkeden 83’ünün 2030 yılı için yenilenebilir kapasite hedefleri bulunuyor. Ember’in analizi, Orta Doğu ve Kuzey Afrika (MENA), Sahra Altı Afrika, Avrasya, Latin Amerika ve Asya dahil olmak üzere dünyanın başlıca bölgelerinin, genel bölgesel hedefleri ile 2030 üç katına çıkarma hedefine ulaşmak için gerekenler arasında büyük bir uçurum olduğunu ortaya koyuyor.
Sadece 30 ülke ulusal depolama hedefleri belirledi
Ülkeler COP28’de küresel yenilenebilir kapasiteyi üç katına çıkarma sözü verirken, yaklaşan COP29’un başkanlığı, bu yılın başlarında G7 tarafından desteklenen, 2030 yılına kadar 1.500 GW’a ulaşarak enerji depolama kapasitesini 2022 seviyelerinin altı katına çıkarmaya yönelik küresel bir hedef için bir vizyon ortaya koydu. Rapor, değerlendirilen 96 ülkeden yalnızca 30’unun bir tür ulusal depolama hedefine sahip olduğunu ortaya koyuyor. Bu ülkelerin 2030 depolama hedeflerinin toplamı 284 GW olup, 1.500 GW’lık küresel depolama hedefinin 1.216 GW, BNEF’in 2030 yılı için pazar tahmininin ise 492 GW gerisinde kalmaktadır.
Üç katına çıkarma hedefinin gerçekleştirilmesi için hızlı hareket edilmesi gerekiyor. Piyasanın hızı, düşen fiyatlar ve yenilenebilir enerji kaynaklarının artan teknolojik verimliliği, hükümetlere hedeflerini artırma ve güncelleme konusunda güven vermelidir. COP29 ve Ulusal Katkı Beyanlarının (NDC’ler) yaklaşan 2025 güncellemesi, ulusal hedeflerin bulunduğu nokta ile küresel bir üçe katlama hedefini karşılamak veya aşmak için gerekenler arasındaki boşluğu kapatmak için ideal bir fırsat sunuyor.
Rapora buradan ulaşabilirsiniz.
