Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), elektrik piyasasında “şebeke kullanıcısının üretim veya tüketimlerinin birleştirilerek işletilmesi” olarak tanımlanan toplayıcılık faaliyetine ilişkin esasları belirledi. Resmi Gazete’nin 17 Aralık 2024 tarihli sayısında yayımlanan elektrik piyasasında toplayıcılık faaliyeti yönetmeliğine göre, elektrik piyasasında toplayıcılık faaliyeti, toplayıcı lisansı veya lisansına dercedilmek kaydıyla tedarik lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından yürütülecek.
Bu kapsamda toplayıcı lisansı sahipleri, dağıtım veya iletim şebekesine bağlı tüketim tesislerini kendi portföyünde toplayabilecek, talep tarafı katılımı kapsamında portföyüne aldığı tüketim tesislerinin aynı zamanda enerji tedarikini de gerçekleştirecek.
Toplayıcılar, işletmedeki elektriksel kurulu gücü 100 megavat ve altında olan lisanslı ve 10 yıllık alım garantisini doldurmuş lisanssız elektrik üretim tesislerini portföyüne alabilecek. Lisanssız elektrik üretim tesisleri için tesis bazında herhangi bir kurulu güç limiti uygulanmayacak. Ancak gerekmesi halinde EPDK alt veya üst kurulu güç limiti belirleyebilecek.
Toplayıcı portföyünde elektrik üretim tesisleri yer alması halinde, lisanslı ve lisanssız elektrik üretim tesislerinin işletmedeki toplam elektriksel kurulu gücü en fazla 2 bin megavat olabilecek. Toplayıcı portföyünde yer alan lisanssız elektrik üretim tesislerinin işletmedeki toplam elektriksel kurulu gücünün söz konusu üst sınır içerisindeki payı 500 megavatı geçemeyecek.
Toplayıcılar, ilgili mevzuat kapsamında organize toptan elektrik piyasalarında faaliyette ve elektrik piyasası yan hizmetler yönetmeliğinde tanımlanan yan hizmet faaliyetinde bulunabilecek.
Toplayıcılar, dengeleme güç piyasası veya yan hizmetler piyasasına katılması halinde, portföyündeki tüketim tesislerinin ve TEİAŞ tarafından talep edilmesi halinde üretim tesislerinin uzaktan kontrol edilmesine imkan verecek iletişim altyapısı dahil, kontrol sistemlerini tesis etmekle yükümlü olacak. Bu kapsamda TEİAŞ, dengeleme bölgelerini 1 Ocak 2025 tarihine kadar ilan edecek.
Yönetmelikle 10 yıl alım garantisini doldurmamış olan lisanssız elektrik üretim tesisleri ile OSB tüzel kişiliğine ait lisanssız elektrik üretim tesisleri ve OSB üretim lisansına sahip tüzel kişiler yönetmelik kapsamı dışında tutuldu.
Yönetmelik 1 Ocak 2025’te yürürlüğe girecek. Yönetmeliğin uygulanması kapsamında gerekli olan uzaktan izleme kontrol veya iletişim altyapısı hazırlıkları TEİAŞ tarafından 1 Mayıs 2025 tarihine kadar tamamlanacak.
EPDK: Dengeli bir elektrik sistemi oluşacak
EPDK’nın düzenlemeyle ilgili yayımladığı açıklamaya göre, toplayıcılık düzenlemesiyle lisanslı, 10 yılı doldurmuş lisanssız üretim santralleri ve tüketiciler bir araya gelerek ticari olarak kârlı, şebeke açısından daha dengeli bir elektrik sistemi oluşturacak. EPDK’nın açıklamasında şu ifadeler kullanıldı: Toplayıcılık düzenlememiz ile belli bir sınırın altında gücü olan yenilenebilir enerji santralleri bir araya getirilerek sistem verimliliği ve kazancı arttırılacaktır. Öz tüketimlerini karşılamak için kurulmuş büyük çoğunluğu GES olan bu tesislerin sahipleri birleşerek, örneğin 50 megavat, 100 megavat, 300 megavat gibi büyüklüklerde tek bir üretim santraliymiş gibi hareket edebilecektir. Böylece hem enerji ticaretimiz ivme kazanacak hem de yenilenebilir enerji kaynaklarımızdan daha verimli şekilde yararlanılabilecektir.
Elektrik Piyasasında Toplayıcılık Faaliyeti Yönetmeliğine buradan ulaşabilirsiniz.
Kaynak: BloombergHT
