Dünyanın en büyük kömür ve doğalgaz ihracatçılarından biri olan Avustralya, güneş enerjisinde süper güç olma yolunda planlar yapıyor. Asya’nın mega şehirlerinden uzaktaki ada kıtası, taşra arazilerindeki verimli güneşi yakalamayı, dev pillerde saklamayı ve 2800 mil deniz tabanından geçen bir kabloyla Singapur’a iletmeyi planlıyor.
İki Avustralyalı milyardere ait olan ve geçen ay Avustralya hükümeti tarafından onaylanan Avustralya-ASEAN Power Link Pojesi, dünyanın en iddialı yenilenebilir enerji projesi olma yolunda ilerliyor. Washington Post’tan yapılan haberde, enerji tarihinde yeni bir döneme işaret ettiği düşünülen proje, “Yeşil Gücün Kıtalararası Hareketi” olarak adlandırılıyor.
Sun Cable isimli firmaya ait olan proje, fizik ile olduğu kadar jeopolitik tarafından da yönlendiriliyor. Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN), 15 yıldır bölgesel bir elektrik şebekesini tartışıyor ancak siyasi farklılıklar ve altyapı boşlukları nedeniyle müzakerelerden sonuç alınamıyor. Avrupalılar elli yıldır elektriği ASEAN ülkeleri ile paylaşıyor. Özellikle, Singapur, küresel ısınmaya katkıda bulunmayan güvenilir ve ucuz enerjinin yollarını arıyor.
Projenin destekçileri, Avustralya’nın Pan Asya’daki elektrik şebekesine ucuz güneş enerjisi sağlayarak milyonlarca insanın yaşam standartlarını yükselteceğine ve küresel ısınmaya büyük etkide bulunan bölgenin, kömüre ve doğalgaza olan bağımlılığını azaltabileceğine inanıyor.
“9 milyon çatı üstü güneş paneline eşdeğer 3 GW güç”
Projenin geliştiricilerinden Vestas Avustralya’nın CEO’su Peter Cowling yaptığı açıklamada, “Güzel ve yeni olan şey, yenilenebilir enerjiyi mevcut fosil yakıt ticaretine karbonsuz bir alternatif olarak kullanmak. Bu, Asya’nın enerji arzını karbonsuzlaştırmasına yardım etmek için gördüğüm en makul çözüm.” dedi.
Yaklaşık 16 milyar dolarlık bir maliyetle 2027’de faaliyete geçmesi planlanan proje, dünyanın en büyük güneş enerjisi çiftliğini, en büyük bataryayı ve en uzun denizaltı elektrik kablosunu birleştirecek. 9 milyon çatı üstü güneş paneline eşdeğer, 3 Gigawatt (GW) güneş elektriği gücü sağlanacak.
Projenin geliştiricilerinden David Griffin’e göre, teknik özellikler oldukça karmaşık ve yapay zeka kullanan bilgisayarlar tarafından tasarlanacak. Griffin: “Milyonlarca hesaplamaya ihtiyaç var. Daha önce hiç kimse bu teknolojileri tek bir projede birleştirmemişti. Bu, bir insanın tasarlama kabiliyetinin de ötesinde.” açıklamasında bulundu.
Denizaltı zorluklar
Yapım aşamasında olan en uzun denizaltı güç kablosu, önümüzdeki yıl faaliyete geçmesi planlanan 435 millik Norveç-İngiltere Kuzey Denizi Bağlantısı. Griffin, Sun Cable’ın altı kat daha uzun olacağını ve güzergah boyunca deniz tabanının sonar ile ayrıntılı bir şekilde haritalanması gerektiğini belirtti. Mühendisler, toplam mesafe boyunca, kablonun tasarımına bağlı olarak, ışık hızı yolculuğu boyunca elektriğin yaklaşık yüzde 4 ila 10’unun doğal olarak kaybolacağını hesapladı.
Avustralyalı bir denizaltı kablo uzmanı olan Stephen Onley’e göre, Endonezya’nın Lombok ve Sumbawa adaları arasında bulunan ve derinliği 5000 fitten daha az olan sulardan geçerken, çapaların neden olduğu hasarı önlemek için kabloların gömülmesi gerekecek. Derin suda, deniz halatları genellikle deniz yatağına yaslanarak kullanılıyor.
Kablonun genişliğinin de önemli olduğu ve muhtemelen 5 ila 12 inç (1 inç = 2,54 cm) arasında değişeceği ifade edildi. Onley’e göre, kalın bir kablo gemiden indirildiğinde kopacak kadar ağır olabilir. İnce bir kablo ise deniz tabanına olan yolculuğa dayanacak kadar sağlam olmayabilir.
Uzak Bir Kasabada Güneş Çiftliği Kurulacak
Karada ise Avustralya’nın Tennant Creek bölgesindeki uzak bir kasabada güneş enerjisi çiftliği kurulacak. Ortalama gündüz sıcaklığı 89.5 Fahrenheit derece (32 °C civarı) olan bölgede, Avustralya’daki Kuzey Toprakları eyaletinin başkenti Darwin’e giden bir tren haftada bir kasabadan geçiyor. 30.000 dönümlük bir alanı kaplayacak güneş panelleri, Singapur için öngörülen kapasitesinin üç katından fazla üretim sağlayarak kıtaya da elektrik sağlayacak ve yaklaşık 10 GW kurulu güce sahip olacak.
Avustralya’nın elektrik olarak tüketebileceğinden daha fazla güneş ışığına sahip olduğunu belirten proje sahipleri, güneş enerjisinin Avustralya tarihindeki en önemli ihracat ürünü haline gelebileceğini düşünüyor. Uzmanlara göre, projenin finansal olarak uygulanabilir olup olmadığını ise zaman gösterecek.
