CW Enerji Yönetim Kurulu Başkanı Tarık Sarvan: “18 Ocak’ta Resmî Gazete ’de yer alan düzenleme ile çatılara 10 kilovata kadar güneş enerjisi santrali kurmak, ihtiyaç fazlasını şebekeye satmak kolaylaştırıldı. Düzenleme ile özellikle dağıtım süreleri kısaldı ve başvuruya kolaylık getirildi, evden taşınmak söz konusu olduğunda çatı santralini evin yeni sahibine ya da kiracıya devretme olanağı sağlandı. Çatı ve cephe uygulamalı yenilenebilir enerji üretim tesislerinden ürettikleri elektrik enerjisini tedarik şirketlerine satanlara gelir vergisi ve buna bağlı KDV muafiyeti getirildi. Bu nedenle büyük kolaylıklar sağlayan bu durumdan kaynaklı olarak güneş enerjisi sistemleri sektörünün hareketleneceğini ön görüyoruz.”
CW Enerji Yönetim Kurulu Başkanı Tarık Sarvan, güneş enerjisi sektörünün son durumunu değerlendirdi.
- 2017 yılı sonu itibari ile güneş paneli üretim kapasiteniz ne kadara ulaştı? Ürün kapasitesi artışı ile alakalı 2018 yılındaki planlarınız nelerdir?
2017 yılı sonu itibari ile CW Enerji olarak mevcut fabrikamızda 420 MW güneş paneli üretim kapasitesine sahibiz. 2018 yılı ortasında 46 bin metrekare büyüklüğünde 920 MW güneş paneli üretim kapasiteli Antalya Organize Sanayi Bölgesi’ndeki yeni fabrikamıza geçeceğiz. Ayrıca 2018 yılı sonunda ilk etapta 120 MW üretim kapasitesi ile başlayıp 500 MW’a kadar çıkartmayı planladığımız Antalya Serbest Bölgesi’ndeki bir diğer fabrikamız için tüm anlaşmalar sağlanmıştır.
- CW Enerji ürünlerinde ortalama yerlilik oranı nedir ve bu oranı yükseltmek için orta ve uzun vadeli hedefleriniz nedir?
%55 yerlilik oranımız mevcuttur. Aslına bakarsanız şu anda hücre dışında neredeyse tüm ürünlerde yerli hammadde temin edilmesi şansı vardır. Ama ne yazık ki sektörün daha ayaklarının tam olarak yere basamaması nedeniyle gerek sektör ihtiyaçlarına olan cevap gerekse de kalite açısından dünya standartlarını yakalayamamış olması nedeniyle ithal ürünleri tercih etmek zorunda kalıyoruz. Bu durumda yerlilikte bizim hedeflerimizden ziyade ülkemizin teşvikleri ve diğer girişimcilerin sektöre hitap etmek için yapacağı yatırımlar ön plana geçmektedir. Küçüklü büyüklü 40’ın üzerinde güneş paneli imalatçısı mevcut ülkemizde ve hammaddeleri gerek nitelik gerekse de nicelik açısından var olan zorunluluklar yüzünden yurtdışından getirmek durumunda. Yerli panel üretimine verilecek ekstra destekler, sektörün ve yerli hammadde imalatçılarının büyümesine yol açacaktır.
- CW Enerji olarak ihracat yaptığınız kaç ülke mevcut?
Almanya, Romanya, İsviçre, İran, Fas, Kosova, Tunus, Suriye, Irak başta olmak üzere şu anda yaklaşık 12 ülkeye ihracat yaparken yeni fabrikamızla birlikte en az 20-25 ülkeye ihracat yapacağız. Amerika, Avrupa ve Afrika’da yeni pazarlara ürün satmayı hedefliyoruz.
‘’Türkiye 2017 yılında tamamlanan tesisler arasında Avrupa’da toplam kapasitede lig birincisi’’
- Türkiye güneş enerjisi sanayicileri açısından 2018 ve sonrasında hangi dış pazarların öne çıkacağını öngörüyorsunuz?
Türkiye’de 2017 yılı ve öncesinde ciddi bir Güneş Enerjisinden Elektrik üretim sektörü oluştuğunu görüyoruz. Hatta 2017 yılında tamamlanan tesisler arasında Avrupa’da toplam kapasitede lig birincisi olduğunu görüyoruz. Bu nedenle GES konusunda yönetmeliklerini ve feed-in tariff mekanizmalarını yeni oluşturan ülkelere deneyimlerini paylaşmak ve yeni ticari olanaklar sağlamak için Türkiye güneş enerjisi sanayicilerinin yatırım yapabileceğini ön görüyoruz. Onlardan biri olarak biz aktif olarak İran, Fas, Güney Afrika, Ürdün, Ukrayna, Kazakistan, Almanya, Gana gibi ülkelerin fuarlarına da katılarak bu ülkelere ticari atılımlar yapmayı planlıyoruz.
- CW Enerji özellikle inovatif ürünleri ile dikkat çekiyor. Örneğin son olarak çatı üstü kurulumlar için geliştirdiğiniz kiremit şeklindeki güneş panellerinin özelliklerinden ve bu ürüne yönelik satış hedeflerinizden bahseder misiniz?
Hızla gelişen çatı üzeri güneş enerjisi pazarına yönelik inovatif ürünler geliştirdik. CW Enerji olarak, olmazsa olmazımız Ar-Ge ve Ür-Ge’dir. Şirketimizde 100’e yakın mühendis var. Ar-Ge ve Ür-Ge ekibimiz 20 kişi. Bir Ar-Ge merkezi olmadık fakat Ar-Ge merkezi gibi çalışıyor, inovatif ürünler geliştiriyoruz. Ar-Ge birimimizde sektörle alakalı çok fazla ürün çıkıyor. Şu anda Türkiye’de ilk bizim mühendislerimiz tarafından geliştirilen, yüz yılın kiremidi olarak adlandırdığımız çatılarımıza özel su sızdırmaz çatı kiremidi geliştirdik. Yüz yılın kiremidi diye adlandırdığımız çatıya uygun sızdırmaz güneş panellerimizi, özel kauçuklu, çatıya uygun, su-hava-nem-sıcaklık geçirmeyen, tüm hava koşullarına dayanıklı bir sistem ürettik.
‘’Yeni milli panelimiz, tasarruflu çatıya uygun sızdırmaz güneş paneli sistemimiz ülkemize hayırlı olsun’’
Çatıya uygun sızdırmaz güneş paneli çerçeve sistemini ister çatı kiremidi olarak isterseniz sandviç panel şeklinde de kullanabilirsiniz. Kiremitler, izolasyonu sağlarken, mevcut kiremitlerden daha başarılı. Güneşin düştüğü her metrekareden elektrik üretebildiğimiz ve bu kiremitlerin dış yüzeyi devamlı güneş ile muhatap olduğu için dış yüzeyini de güneş panelleri ile donattık. İzolasyonu da sağlayabilen bu kiremitler ile elektrik enerjinizi de güneşten karşılayabilmenizi mümkün hale getirdik. Yüzyılın kiremidi olarak tabir ettiğimiz çatıya uygun sızdırmaz güneş panellerimizin test aşamalarını başarıyla tamamladık. Örnek numunemizi şuan kendi fabrikamızın önünde car port-araba garajı olarak yaptık. Seri üretime başlıyoruz. Bir soğuk hava deposunun üzerine yapıyoruz. Bu şekilde yavaş yavaş pazarımızı bilinçlendirip, inovatif ürünümüzle müşterilerimizi tanıştıracağız. Çatıya uygun sızdırmaz güneş paneli sistemi ürünü ile gelecek yüzyılın evleri tasarlanacak ve bu ürün hem inşaat firmalarına hem de kullanıcılarına çok önemli yan faydalar sağlayacak.
Her boy ve ebatta ürettiğimiz bu ürünün 15 watt ile 335 watt aralığında seri üretimine başladık. Hem kendi ülkemize hem de dünya ülkelerine satacağız. Öncelikle Avrupa ve Arap Yarımadası’na ihraç etmeyi planlıyoruz. Ülkemizde bayilerimiz üzerinden ürüne ulaşabileceksiniz. Gururluyuz. Yeni milli panelimiz, tasarruflu çatıya uygun sızdırmaz güneş paneli sistemimiz ülkemize hayırlı olsun
- Türkiye güneş enerjisi sektörünün gündemindeki ana konulardan olan çatı üstü güneş enerjisi alanından bir sanayici olarak beklentiniz nedir? Bu alanın açılmasının Türkiye güneş enerjisi sanayisinin gelişimine katkısı ne düzeyde olacağını düşünüyorsunuz?
18.01.2018 tarihinde Resmî Gazete’ de ‘’Elektrik Piyasasında Tüketim Tesisi İle Aynı Ölçüm Noktasından Bağlı ve Güneş Enerjisine Dayalı Üretim Tesisleri İçin Lisanssız Üretim Başvurularına ve İhtiyaç Fazlası Enerjinin Değerlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar” yönetmeliği sayesinde 10 kW altı Güneş Enerjisi Santrallerinin kurulması kolaylaşmıştır. 18 Ocak’ta Resmî Gazete ’de yer alan düzenleme ile çatılara 10 kilovata kadar güneş enerjisi santrali kurmak, ihtiyaç fazlasını şebekeye satmak kolaylaştırıldı. Düzenleme ile özellikle dağıtım süreleri kısaldı ve başvuruya kolaylık getirildi, evden taşınmak söz konusu olduğunda çatı santralini evin yeni sahibine ya da kiracıya devretme olanağı sağlandı. Elektrik üretmek isteyen vatandaş, başvurusunu dağıtım şirketinin merkez ya da taşra birimine yapabilecek. Dağıtım şirketleri başvuruları aylık olarak alacak ve bir sonraki ayın 20’sine kadar sonuçlandıracak. Projesi onaylanan vatandaş elektrik üretmeye başlayabilecek ve ürettiği elektrikten kendisine fazla geleni mevcut şebeke üzerinden dağıtım şirketine satabilecek.
‘’Sektörün hareketleneceğini ön görüyoruz’’
Bu düzenlemeden sonra Meclis’e gönderilen ve şu sıralar Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşmeleri süren torba tasarıda da bu konu ile ilgili bir madde yer aldı. Bu maddede şu ifadeler yer alıyor: “Elektrik piyasası düzenlemeleri kapsamında, sahibi oldukları veya kiraladıkları meskenlerde, kurulu gücü azami 10 kilovat olan, çatı ve cephe uygulamalı yenilenebilir enerji üretim tesislerinden ürettikleri elektrik enerjisini tedarik şirketlerine satanlara gelir vergisi ve buna bağlı KDV muafiyeti getirilmektedir. Bu nedenle büyük kolaylıklar sağlayan bu durumdan kaynaklı olarak sektörün hareketleneceğini ön görüyoruz.
- Türkiye güneş enerjisi sektörünün nasıl şekilleneceğini öngörüyorsunuz? Bu alanda optimal büyüme için atılması gereken adımlar nelerdir?
Türkiye’de 2016 yılında 650 MW gücünde güneş enerjisi santrali kuruldu. 2017 yılı sonunda toplam güneş enerjisi santrali kurulu gücü 3 bin 421 MW ulaştı. Şebekeye bağlı güneş enerjisi üretiminin toplam tüketime katkısı yüzde 2,5’e ulaştı. Türkiye 2 bin 737 saat yıllık toplam güneşlenme süresi ve 1527 kWh/ m2 yıllık ortalama güneş enerjisi miktarı ile bu enerjiden çok daha verimli yararlanabilecek konumda. Güneş panellerindeki maliyet düşüşü ve panel verimliliğinin artması, güneş enerjisi yatırımlarına hız kazandırdı. Türkiye’de güneş enerjisi sektörünün ve güneşten enerji üretim bilincinin artması bizleri sevindiriyor. Fakat yerli üreticiler pazardan gereken payı alamıyor. Çin’in 2017 yılında 50 GW üzeri bir GES kurulu gücü elde etmesine rağmen Türkiye’nin 2,5 GW kurulu güçte kalması, Çin kendi ülkesinde üretmiş olduğu yerli güneş paneli kullanırken, Türkiye’nin Çin menşeili güneş panelleri kullanması yerli üreticilerin büyüme ivmesini düşürmektedir.
‘’Kuluçka döneminde olan yerli güneş paneli üretiminde ne yazık ki hala dışa bağımlıyız’’
Yerli güneş paneli üreten bir firma olarak, Türkiye’nin toplamda 3 bin 421 MW olan güneş enerjisi santrali kurulu gücünde 300 MW olmak üzere yüzde 4’lük bir paya sahibiz. CW Enerji olarak yüzde 4’lük pazar payına rağmen, 300 MW kurulu gücümüzle Türkiye’de en büyük pazar payına sahip yerli güneş paneli üreticisiyiz. Yerli güneş panelinin pazar payı çok düşük. Türkiye’de bugüne kadar yabancı üretimli panellerin ithalatını önlemek için gözetim ve anti damping gibi koruyucu önlemler getirilmiş olsa da yerli üretici istenilen pazar payına ulaşamamıştır. Kuluçka döneminde olan yerli güneş paneli üretiminde ne yazık ki hala dışa bağımlıyız. Güneş paneli üretiminde kullanılan eva, backsheet, cam, çerçeve, junction box üretimleri ülkemizde yapılabilmektedir. Hatta junction box üretimi yapan yurt dışı firmaları ülkemizde yapılanmaktadır. Yerli hücre üretimi yapmaya hazırlanan firmalarımız var. Bu yüzden yerli üretime devletimizin vermiş olduğu destekleri arttırmasını ve bu sektörde güçlenmemize yardımcı olmasını temenni ediyoruz.
- Çevreci bir yaklaşımla güneş panellerinde geri dönüşümü sağlamak için PV CYCLE üyesi oldunuz. PV CYCLE üyeliği hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Fotovoltaik güneş panelleri temiz ve sürdürülebilir bir enerji kaynağıdır. Bu panelleri kullanarak 25 yıl %80’nin üzerinde verimle elektrik üretmek mümkündür. Lakin 25 yıldan sonra ne olacaktır? Çevre dostu enerji kaynağı olan bu santraller bir çöplüğe mi dönüşecektir? Tam da bu noktada fotovoltaik panellerin konusunda uzmanlaşmış kişiler tarafından geri dönüştürülmesi gerekmektedir. Bu geri dönüşüm ile panel içinde kullanılan malzemelerin bir kısmının tekrardan kazanımı ve kullanımı söz konusudur. Böylece fotovoltaik endüstrisi finansal, çevresel ve teknik açılardan da sürdürülebilir hale gelir.
‘’Avrupa menşeili bir organizasyon olan PV Cycle üyesi olmanın haklı gururunu yaşıyoruz’’
Lamine haldeki paneller kompleks bir yapıda oldukları için geri dönüşümü uzmanlık ve altyapı gerektirmektedir. Birinci nesil silisyum bazlı panellerin geri dönüşüm işlemi sonucunda silisyum, gümüş, kalay, kurşun, alüminyum vb. birtakım kimyasallar elde edilerek hem ekonomik bir kazanç elde edilir hem de doğaya karışmalarının engellenerek bu çevre dostu enerji kaynağının kirlilik yaratmasının önüne geçilir.
CW Enerji olarak üretim öncesinde yaptığımız işin öneminin ve sorumluluğun farkında olduğumuz gibi sonrasında da gerekli duyarlılığı göstererek kullanılamaz haldeki panellerimizin yüksek kazanım oranlarıyla geri dönüştürülmesi için Avrupa menşeili bir organizasyon olan PV Cycle üyesi olmanın haklı gururunu yaşıyoruz.
